Ο όρος “Μεσογειακή Διατροφή” επινοήθηκε το 1947 από τον Ancel Keys, στην προσπάθειά του να αποκρυσταλλώσει τις ωφέλιμες διατροφικές συνήθειες των λαών της Μεσογείου, και κυρίως των Ελλήνων της Κρήτης, οι οποίες σχετίστηκαν με μακροζωία και προστασία από τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Πρόκειται για το δημοφιλέστερο και πιο ισορροπημένο διατροφικό πρότυπο,  συνώνυμο της σωματικής ευρωστίας, της πνευματικής διαύγειας και της ψυχικής ηρεμίας. Βασίζεται κυρίως στις φυτικές τροφές και, πιο συγκεκριμένα, υπαγορεύει:

• Καθημερινή κατανάλωση άφθονων λαχανικών (σε σαλάτα ή μαγειρεμένα) & φρούτων
• Κατανάλωση υψηλών ποσοτήτων δημητριακών ολικής άλεσης, ξηρών καρπών & οσπρίων
• Τακτική χρήση ελαιόλαδου, ως κύρια πηγή λίπους
• Μέτρια κατανάλωση ψαριών & πουλερικών
• Χαμηλή πρόσληψη από γαλακτοκομικά πλήρη σε λιπαρά, κόκκινο κρέας & γλυκά
• Μέτρια κατανάλωση αλκοόλ, ιδιαίτερα κρασιού (για κοινωνικούς- θρησκευτικούς λόγους, κυρίως στη διάρκεια οικογενειακών γευμάτων)

Με την πάροδο των χρόνων, πληθώρα ερευνών επιβεβαιώνουν την αναντικατάστατη συνεισφορά του διατροφικού αυτού προτύπου στην εξασφάλιση ευεξίας και, συνεπώς, καλύτερης ποιότητας ζωής. Ανακηρύχθηκε, μάλιστα, ως Άυλο Πολιτιστική Κληρονομιά της Ανθρωπότητας από την UNESCO το 2010, ενώ, σύμφωνα με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης επαληθεύεται πως:

«Η Μεσογειακή Διατροφή απαρτίζεται από ένα σύνολο δεξιοτήτων, γνώσεων, πρακτικών και παραδόσεων που ξεκινούν από το τοπίο και καταλήγουν στο τραπέζι, και αφορούν στις καλλιέργειες, τη συγκομιδή, το ψάρεμα, τη διατήρηση, την επεξεργασία, την προετοιμασία και, ιδιαίτερα, την κατανάλωση της τροφής. Σαν μοντέλο, έχει διατηρηθεί αμετάβλητη στο χωροχρόνο και αποτελείται κυρίως από ελαιόλαδο, δημητριακά, φρέσκα ή αποξηραμένα φρούτα και λαχανικά, μέτρια ποσότητα ψαριών, γαλακτοκομικών και κρέατος, και πολλά αρτύματα και μπαχαρικά, όλα συνοδευόμενα από κρασί ή αφεψήματα, πάντα με σεβασμό στα πιστεύω της εκάστοτε κοινότητας».

Τα “Τρόφιμα για Συγκεκριμένες Ομάδες” (FSGs) είναι τρόφιμα τα οποία έχουν παραχθεί με ειδικό τρόπο (ειδική σύνθεση ή ειδική επεξεργασία κατά την παρασκευή τους) για συγκεκριμένες ευπαθείς ομάδες καταναλωτών (βρέφη και μικρά παιδιά, άτομα με ειδικές παθολογικές καταστάσεις και παχύσαρκα άτομα) και διατίθενται σε αυτούς

Τα Τρόφιμα για Συγκεκριμένες ομάδες είναι:  

α) Tρόφιμα τα οποία προορίζονται για βρέφη και μικρά παιδιά (παρασκευάσματα για βρέφη και τα παρασκευάσματα δεύτερης βρεφικής ηλικίας, μεταποιημένες τροφές με βάση τα δημητριακά και παιδικές τροφές για βρέφη και μικρά παιδιά)

β) Τρόφιμα που προορίζονται για ειδικούς ιατρικούς σκοπούς

γ) Υποκατάστατα του συνόλου του διαιτολογίου για έλεγχο του σωματικού βάρους.

Για την προστασία των ευάλωτων καταναλωτών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ρυθμίζει την σύνθεση και επισήμανση των τροφίμων που είναι ειδικά σχεδιασμένα ώστε να ανταποκρίνονται στις ειδικές διατροφικές απαιτήσεις των ατόμων για τα οποία προορίζονται. Ο Kανονισμός (ΕΕ) αριθμ. 609/2013 (αντικαθιστά την οδηγία 2009/39/ΕΚ) έχει θεσπίσει ειδικούς κανόνες ως προς τη σύνθεση και την επισήμανση (για να διασφαλίσει ότι δεν παρέχονται παραπλανητικές πληροφορίες στους καταναλωτές) για τα FSGs.

 «βρέφη»: παιδιά ηλικίας κάτω των 12 μηνών.

«µικρά παιδιά»: τα παιδιά µεταξύ ενός και τριών ετών (36 μηνών)

Τα Διαιτητικά Τρόφιμα για Ειδικούς Ιατρικούς Σκοπούς (Foods for Special Medical Purposes, FSMPs) είναι τροφές που έχουν ειδικά μεταποιηθεί ή παρασκευαστεί και προορίζονται για τη διαιτητική αγωγή ασθενών, συμπεριλαμβανομένων και των βρεφών, υπό ιατρική επίβλεψη. Ειδικοτερα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Νομοθεσία, τα εν λόγω τρόφιμα, προορίζονται για την αποκλειστική ή μερική διατροφή ασθενών των οποίων η ικανότητα λήψης, πέψης, απορρόφησης, μεταβολισμού ή απέκκρισης των συνήθων τροφίμων ή ορισμένων θρεπτικών στοιχείων ή μεταβολιτών αυτών έχει περιοριστεί, υποβαθμιστεί ή διαταραχτεί, ή ασθενών με άλλες ιατρικώς καθορισμένες διατροφικές απαιτήσεις οι οποίες δεν είναι δυνατόν να καλυφθούν με απλή τροποποίηση του συνήθους διαιτολογίου (ΚΑΝΟΝΙΣΜΟ (ΕΕ) Αριθμ. 609/2013)

Σημείωση: Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφάλειας Τροφίμων (ΕΑΑΤ/EFSA), τα FSMPs, πρέπει να χρησιμοποιούνται μόνο υπό συνθήκες ιατρικής επιτήρησης και να παρατίθενται λεπτομερώς στη συσκευασία τους ο σκοπός και οι οδηγίες χρήσης τους (Πηγή: EFSA, 2015)